چیستی و چرایی علوم اجتماعی شناختی؛ بررسی چهار دیدگاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هسته پژوهشی فلسفه ذهن - مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

چکیده

علم شناختی، علم ذهن است و شناخت را، در تمام گستره‌اش، به‌سان فرایندی ذهنی-مغزی بررسی می‌کند. علوم اجتماعی شناختی از برخورد، تعامل و تلفیق علوم اجتماعی و علوم شناختی حاصل می‌آیند و امید می‌رود فهم و تبیین ژرف‌تر و کارآمدتری از پدیده‌های اجتماعی به دست دهند. این نوشتار چهار رویکرد را در خصوص چیستی و چگونگی این تلفیق بررسیده است: «ابتنای تبیینی»، «متحدسازی نظری»، «محدودیت‌ها» و «تکمیلی». برخی محققان رویکردهای «ابتنای تبیینی» و «محدودیت‌ها» را برای شکل‌گیری علم اجتماعی شناختی کارآمدتر و دارای چشم‌انداز روشن‌تر دانسته‌اند. نگارنده اما با رویکرد «تکمیلی» همراه شده است. بر این اساس علم اجتماعی شناختی محصول رویکردی بینارشته‌ای نیست، بلکه امتداد و ارتقای علم اجتماعی و علم شناختی است و موضوع و روش ویژه‌ای دارد. امر اجتماعی هرگز فاقد جنبۀ شناختی نبوده است، اما علوم شناختی جدید بررسی این جنبه را بیش از پیش دست‌یاب ساخته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات